Slimme, veilige en weerbare steden

Initiatief van:  
HSD Office, VNG, several cities (The Hague, Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Eindhoven, Almere, Apeldoorn), Police, TNO, DITSS, e.o.
Status:  
Lopend

Steden dienen verschillende doelen voor burgers, zoals recreatie, werk of bescherming. Wil een stad haar volledige potentieel bereiken, dan moet zij al haar middelen op een intelligente en gecoördineerde manier gebruiken. Slimme, veilige en veerkrachtige steden doen dit door gebruik te maken van innovatieve methoden en technieken. Hoewel technologie een centraal onderdeel is van Smart Cities, is het eerder een 'enabler' dan het uiteindelijke doel. Steden worden pas echt "slim" wanneer zij infrastructuur, gegevens en diensten combineren op verschillende stadsgebieden, zoals mobiliteit, economie en stedelijke veiligheid. Dit vraagt om een integrale aanpak die tot stand komt door samenwerking tussen bedrijven, kennisinstellingen, publieke organisaties en het grote publiek.

 

Drie aspecten van veiligheid in slimme steden
Op het snijvlak van veiligheid en smart city lopen de toepassing van Smart City innovaties voor stedelijke veiligheid, en de veiligheid van technologie, uiteen. Smart City-innovaties zoals predictive policing, schotdetectie, systemen voor vroegtijdige waarschuwing bij rampen en instrumenten voor crowd management hebben een bewezen, positief effect op de veiligheid in steden. Smart City-innovaties worden regelmatig eerst getest in gecontroleerde omgevingen, zogenaamde 'living labs', voordat ze worden uitgerold of gerepliceerd in andere delen van de stad. Het opschalen van innovaties naar implementatie is echter geen eenvoudige taak.
 
Om te kunnen functioneren zijn Smart City-innovaties gebouwd op (digitale) infrastructuur bestaande uit (IoT-)apparaten, sensoren, netwerken en ICT-systemen, die allemaal grote hoeveelheden data genereren. Maar dit soort infrastructuur is kwetsbaar en vatbaar voor (cyber)bedreigingen, zoals overstromingen, stroomuitval of inbraken in de infrastructuur. Het daaruit voortvloeiende risico is dat de gegevens worden aangetast, wat leidt tot bezorgdheid over de integriteit, vertrouwelijkheid en toegankelijkheid van de gegevens.
 
Het derde aspect van veiligheid binnen slimme steden is dat van de publieke waarde en het beheer daarvan. Privacy, ethiek en vertrouwen zijn fundamentele aspecten van een verantwoorde, maatschappelijke en duurzame ontwikkeling van slimme steden. 
 
Weerbaar
Daarnaast is het ook belangrijk om steden te bouwen en te ontwikkelen die niet alleen (cyber)veilig zijn, maar ook veerkrachtig en in staat om spanningen en schokken op te vangen, zoals terroristische dreigingen, onmiddellijke uitval van kritieke infrastructuur, subversieve criminaliteit (de verstrengeling van criminaliteit met de legale samenleving) of hoge niveaus van criminaliteit. Deze spanningen en schokken kunnen het sociale en politieke weefsel van een stad ontwrichten.
 
Steden worden meestal geconfronteerd met een combinatie van uitdagingen op verschillende stadsdomeinen. Slimme, veilige en veerkrachtige steden implementeren beleid en projecten om meer dan één uitdaging aan te pakken, wat leidt tot lagere kosten, betere openbare diensten, een hoger niveau van stedelijke veiligheid en een algehele verbetering van de veerkracht.
 
De rol van HSD
Als onafhankelijke organisatie stimuleert en faciliteert HSD Office initiatieven die bijdragen aan slimme, veilige en veerkrachtige steden. Een selectie van activiteiten en resultaten van HSD Office in samenwerking met partners in ons netwerk:
 
 
Activiteiten

 

Omschrijving

Jaar

Integrale gebieds-beveiliging

 

In de Internationale Zone van Den Haag is een programma gestart om de veiligheid van het gebied te verbeteren door een geïntegreerde en holistische benadering van de veiligheidsmaatregelen te volgen. Dit gebied wordt ook gebruikt voor het uitvoeren van experimenten met innovatieve technologie.

 

2014

City Deal Stedelijke Veiligheid

 

Deze City Deal heeft als doel meer publiek-private samenwerking te realiseren om complexe stedelijke veiligheidsvraagstukken te helpen oplossen. Onderdeel van deze City Deal is het opzetten van verschillende living labs door heel Nederland.

 

2016

Internationale zichtbaar-heid

 

Tijdens de finishweek van de Volvo Ocean Race in Den Haag werd een event safety & security track georganiseerd als onderdeel van het Smart City Event 2018 en het iBestuur Mobility Congres. Diverse presentaties, pitches en demonstraties werden gegeven door HSD-partners en anderen. Een Turkse delegatie bezocht in september de HSD Campus om te praten over smart cities. In het kader van de Nederlandse Smart City missie bezochten verschillende HSD-partners het Smart City Expo World Congress. Tijdens tracks over Safety & Security en Resilience werden slimme oplossingen getoond door de partners.

 

2018

Verklaring over de Slimme Samenleving

 

Deze verklaring is medeondertekend door het HSD-bureau en heeft tot doel innovatie te versnellen, normen te ontwikkelen en initiatieven voor slimme steden in NL op te schalen.

 

2019

Rapport & HSD Cafe

 

Tijdens het HSD Café 'Slimme Veilige Steden' heeft HSD het signaleringsrapport Smart Cities en Stedelijke Veiligheid uitgebracht. Dit rapport gaat in op de toepassing van smart city innovaties op huidige en toekomstige stedelijke veiligheidsproblemen en benoemt een aantal randvoorwaarden voor een succesvolle aanpak van de ontwikkeling van smart cities.

 

2019

Impact Coalitie veiligheid & beveiliging

De ICSS (structurele leden HSD Office, VNG, steden Amsterdam, Den Haag, Eindhoven, Almere, Apeldoorn, Politie, DITSS) voeren een 8-jarig programma uit met betrekking tot Smart City voor veiligheid en beveiliging. De intentieverklaring is in 2020 ondertekend. Een groeiend aantal projecten met verschillende publieke en private partners maken deel uit van de portefeuille. HSD Office is lid van het kernteam en plaatsvervanger voor het programmabureau. 
 
Bezoek ook de website veiligesmartcities.nl voor meer informatie!

 

2020

Wie in te schakelen voor succes

Om het aantal initiatieven dat de overstap maakt van innovatie naar implementatie te vergroten, is onderzoek gedaan naar de constellatie van actoren en of deze kunnen bijdragen aan de succesvolle implementatie van Smart City-initiatieven in het veiligheidsdomein. Het onderzoek doet 6 aanbevelingen om Smart City-initiatieven te helpen de overgang succesvol te maken.

 

2021
Outline onderzoeks-agenda Smart Secure Cities Het HSD-bureau ondersteunde de ontwikkeling van de onderzoeksagenda voor Slimme Veilige Steden van de ICSS. De agenda combineert vragen van gemeenten, politie, onderzoekers en bedrijven over tal van aspecten van de ontwikkeling van slimme, veilige steden. De agenda zal de inspanningen van steden en onderzoeksinstellingen sturen en bundelen om dringende problemen aan te pakken die het succes van slimme veilige steden in de weg staan. 2021

 

Resultaten van HSD partners

Slimme, veilige en weerbare mainports

In 2015 is in de regio Zuid-Holland het programma slimme, veilige en weerbare Mainports van start gegaan. Het programma heeft een realisatielab opgeleverd dat een fysieke ruimte biedt voor het uitvoeren van experimenten met sensorplatforms en big data-koppelingen om mainports veiliger, overzichtelijker en efficiënter te maken.

 

2015

Project Event Security

Bijgestaan door partners van HSD heeft Future Events hun platform 'EventCloud' getest tijdens de festivals the Life I Live en het Leidens Ontzet. Het doel van dit platform is om de beveiligingskosten te verlagen en de veiligheid op evenementen te verhogen door gebruik te maken van open en gesloten evenement data en beveiligingsfuncties.

 

2015

‘Smart City- a Step Towards Smart Governance’

In dit boek wordt slimme veiligheid genoemd als een voorwaarde voor slimme steden, waarbij wordt opgemerkt dat veiligheid in slimme steden niet beperkt blijft tot cyberveiligheid, maar ook de slimme organisatie van (stedelijke) veiligheid omvat.

 

2016

NL Smart City Strategie

HSD Office heeft bijgedragen aan de NL Smart City Strategie. Hierin wordt het belang benadrukt van samenwerking tussen bedrijven, overheden, universiteiten en onderzoeksinstellingen binnen de smart city, en worden smart city-besluitvormers aangemoedigd te streven naar opschaling van smart city-initiatieven.

 

2017

Platform voor gedeelde veiligheids-informatie

Het project 'Integrale Gebiedsbescherming Internationale Zone' verhuisde van HSD Office naar de Gemeente Den Haag en werd onderdeel van hun smart city programma. Samen met de politie, 4 internationale organisaties en Thales werd de SSIP ontwikkeld. Er werd een experiment uitgevoerd met gebiedsgerichte webmonitoring door Public Sonar.

 

2018
Smart City-oplossingen tegen COVID

In samenwerking met FME, VNG, CityDeal-Smart City, DigiBuit, NEN, RVO, Tech Tegen Corona en HSD Office heeft voor steden een inventarisatie gemaakt onder technologiebedrijven en onderzoeksinstituten die oplossingen hebben voor het aanhouden van sociale afstand (1,5 meter samenleving). 

 

2020
Cybersecurity voor slimme steden

Onderzoek door HSD Office identificeerde verschillende cyberbeveiligingsrisico's voor smart cities. Samen met de CISO's van de 5 grootste Nederlandse steden (G5) werden verschillende kennislacunes geïdentificeerd. Een consortium werd gevormd door universiteiten voor toegepaste wetenschap, gemeenten en bedrijven die een subsidie van SIA hebben gekregen voor onderzoek naar risicomanagement en digitale veiligheid in smart cities. 

 

2020
Horizon 2020-project om de veerkracht bij rampen te vergroten

Vanaf september 2021 neemt PublicSonar deel aan het door de EU gefinancierde project RiskPACC, dat de weerbaarheid tegen rampen wil vergroten. Het project heeft een looptijd van 3 jaar en een budget van bijna 5,5 miljoen euro. Casestudies omvatten bosbranden, overstromingen, aardbevingen, CBRN, terrorisme, gezondheidspandemieën, en multi-hazard gebeurtenissen.

 

2021
AI voor multi-agentschappelijke openbare veiligheids-kwesties

De NWO-uitnodiging voor ELSA-labs is toegekend aan een consortium onder leiding van de Erasmus Universiteit Rotterdam. De komende 5 jaar werken HSD-partners TU Delft, TNO, Universiteit Leiden, De Haagse Hogeschool, Politie, Deloitte, PublicSonar, Axis Communication en Lanner samen met de ICSS aan de Ethische, Juridische en Maatschappelijke Aspecten van AI in slimme steden voor veiligheid.

 

2022

 

Meer informatie?

Neem dan gerust contact met mij op.

Mark Ruijsendaal
Mark Ruijsendaal
Innovation Liaison